ผู้สูงวัยกับการดำเนินชีวิตตามหลักพรหมวิหาร 4 และทิศ 6

Authors

  • Narong Pudkaew Mahachulalongkornrajavidyalay Univercity, Phrae Campus
  • Raweerose Sricompa Mahachulalongkornrajavidyalay Univercity, Phrae Campus

Keywords:

ผู้สูงวัย, การดำเนินชีวิต, พรหมวิหาร 4, ทิศ 6

Abstract

บทคัดย่อ

          ปัจจุบันสังคมไทยได้ก้าวสู่สังคมผู้สูงวัยอย่างเต็มรูปแบบ แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่าในบริบททุกพื้นที่ของชุมชนต่าง ๆนั้นมีประชากรผู้สูงวัยมากกว่าอดีต ประกอบกับสังคมไทยมีพระพุทธศาสนาเป็นศาสนาหลัก ซึ่งมีขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมที่ได้รับอิทธิพลจากหลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนาและใช้เป็นแนวทางในการประพฤติปฏิบัติในชีวิตประจำวัน

          ดังนั้น ในบทความนี้จึงได้นำเสนอประเด็นของผู้สูงวัย ได้แก่ หลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนาคือพรหมวิหาร 4 และทิศ 6 ในฐานะที่ผู้สูงวัยเป็นศาสนบุคคลที่เป็นองค์ประกอบของบริษัททั้ง 4 คือ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสกและอุบาสิกา จึงมีส่วนสำคัญในการนำหลักธรรมคำสอนไปประยุกต์ใช้อย่างเหมาะสม ทั้งนี้ เพื่อให้ผู้สูงวัย รวมทั้งบุคคลและหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงวัยได้เรียนรู้เพื่อการปรับตัวกับบริบทและการเปลี่ยนแปลงทั้งภายในตัวผู้สูงวัยเองและสิ่งแวดล้อมอย่างเหมาะสม เพื่อสร้างสรรค์และพัฒนาองค์ความรู้ต่าง ๆผสมผสานกับการปฏิบัติตามหลักธรรมคำสอนในทางพระพุทธศาสนาที่เอื้ออำนวยต่อผู้สูงวัยให้สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข

  

Abstract

          Currently, Thai society has fully entered the aging society. It clearly shows that in every context of various communities, there are more elderly people than in the past. In addition, Thai society has Buddhism as its main religion, which has customs, traditions, and culture influenced by the principles of Buddhist teachings and are used as guidelines for daily conduct.

          Therefore, this paper presents the issue of the elderly, namely the Buddhist teachings of the Four Brahmavihāras (holy abidings) and the Six Directions, as the elderly are religious persons who are part of the Four Assemblies, namely Buddhist monks (Bhikkhu), Buddhist nuns (Bhikkhuni), lay followers, and female lay followers. Therefore, it plays an important role in the application of the principles of Dharma teachings appropriately. This is to enable the elderly, including individuals and organizations related to the elderly, to learn to adapt to the context and changes within the elderly themselves and the environment appropriately. Furthermore, it has also created and developed various bodies of knowledge combined with practicing the principles of Buddhist teachings that facilitate the elderly to live happily.

References

จำนงค์ อดิวัฒนสิทธิ์. (2552). พุทธจริยธรรมกับการพัฒนานักพัฒนาสังคม. เรียกใช้เมื่อ 20 มีนาคม 2567 จาก https://www.mcu.ac.th/article/detail/14306.

เดือน คำดี. (2541). ศาสนศาสตร์. กรุงเทพ ฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

พระเทพวิสุทธิญาณ (อุบล นนฺทโก ป.ธ.9). (2549). อธิบายธรรมวิภาค ปริเฉทที่ 1 สำหรับนักธรรม และธรรมศึกษาชั้นตรี. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพ ฯ : มหามกุฏราชวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2545) จัดระเบียบสังคมตามคตินิยมแห่งสังฆะ. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพ ฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539) พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพ ฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.(2539) พระไตรปิฎกภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาเตปิฏกํ 2500. กรุงเทพ ฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ว.วชิรเมธี. (2551). รักแท้คือกรุณา. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพ ฯ : บริษัท สำนักพิมพ์สุภา จำกัด.

อินถา ศิริวรรณ,(2550) พระพุทธศาสนากับสังคม, กรุงเทพ ฯ : สำนักพิมพ์สูตรไพศาล.

อุมาพร นิ่มตระกูล และพิมพ์ภาพร พรมใจ. (2562). การพัฒนาศักยภาพการดำเนินงานผู้จัดการดูแลผู้สูงอายุ เขตสุขภาพที่ 1. เรียกใช้เมื่อ 20 มีนาคม 2567 จาก http://www.ojs.mcu.ac.th/index.php/JGMP/article/view/5899/3881.

Downloads

Published

06-01-2025 — Updated on 06-01-2025

Versions

How to Cite

Pudkaew, N., & Sricompa, R. (2025). ผู้สูงวัยกับการดำเนินชีวิตตามหลักพรหมวิหาร 4 และทิศ 6. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตแพร่, 10(2), 275–288. Retrieved from https://ojs.mcupr.ac.th/index.php/jgrp/article/view/248

Issue

Section

Academic Article: บทความวิชาการ