การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน เพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกุล)

Authors

  • Sasinat Chaisorn

Keywords:

การพัฒนา, การบริหารสถานศึกษา, การบูรณาการ, วิสาหกิจชุมชน

Abstract

บทคัดย่อ

           บทความวิจัยฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อสำรวจสภาพปัจจุบัน ปัญหา และความต้องการของผู้บริหารและครูเกี่ยวกับการพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน (School-based Management integrated with Entrepreneurship Education into Local Enterprise : SBM-ELE Model) 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน (School-based Management integrated with Entrepreneurship Education into Local Enterprise : SBM-ELE Model) เพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน 3) ศึกษาผลสัมฤทธิ์การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน (School-based Management integrated with Entrepreneurship Education into Local Enterprise: SBM-ELE Model) เพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกูล) กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดเทศบาลเมืองพะเยา จำนวน 10 คน และครูผู้สอน จำนวน 25 คน เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบสนทนากลุ่ม และแบบสอบถาม จำนวน 2 ชุด แบบปะเมิน จำนวน 6 ชุด วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์การสนทนากลุ่ม โดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)

         ผลการศึกษาวิจัย พบว่า

          1. สภาพปัจจุบัน ปัญหา และความต้องการของผู้บริหารและครูเกี่ยวกับการพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน

             ปัจจุบัน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกูล) มีการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน มีหลักสูตรบูรณาการการจัดการศึกษาเพื่อการประกอบการ ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 ในการบริหารจัดการประสบปัญหา คือ 1) ปัญหาด้านการบริหารจัดการ 2) ปัญหาด้านครูและบุคลากรทางการศึกษา 3) ปัญหาด้านผู้เรียน  4) ปัญหาด้านชุมชน ดังนั้นจึงมีความต้องการ การจัดการศึกษาเพื่อการประกอบการที่เหมาะสม ครู บุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญ สื่อนวัตกรรมที่ตอบสนองต่อการเรียนรู้ การประสานความร่วมมือเครือข่ายองค์กรภายนอก งบประมาณด้านการจัดการเรียนการสอน และการสร้างความพร้อมและความตระหนักของทุกภาคส่วน

          2. การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน (School-based Management integrated with Entrepreneurship Education into Local Enterprise: SBM-ELE Model) เพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกูล) ประกอบด้วย หลักการกระจายอำนาจ หลักการ มีส่วนร่วม หลักการบริหารตนเอง หลักการคืนอำนาจจัดการศึกษาให้ประชาชน หลักการตรวจสอบและถ่วงดุล โปร่งใส รับผิดชอบ และหลักการมีภาวะผู้นำที่เกื้อหนุน โดยมีการกำหนดแผนพัฒนาการศึกษาและทิศทางการจัดการศึกษา ปรับปรุงหลักสูตร บูรณาการจัดการเรียนรู้ และแผนการจัดการเรียนรู้สู่ผู้เรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 โดยผ่านการจัดทำโครงการ โครงการการพัฒนาระบบการบริหารจัดการโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานเพื่อพัฒนาการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน โครงการนิเทศภายในเพื่อพัฒนาการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน และโครงการส่งเสริมศักยภาพผู้เรียนสู่การเป็นผู้ประกอบการ

          3. ผลสัมฤทธิ์การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน (School-based Management integrated with Entrepreneurship Education into Local Enterprise: SBM-ELE Model) เพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกูล)

             3.1 ความพึงพอใจของครูที่มีต่อระบบการบริหารจัดการโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน และการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน โดยภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก

             3.2 ความสอดคล้อง เชื่อมโยงและเหมาะสม ของหลักสูตรส่งเสริมคุณลักษณะความเป็นผู้ประกอบการของผู้เรียน โดยภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก     

             3.3 ความสอดคล้อง เชื่อมโยงและเหมาะสม ของแผนการจัดการ เรียนรู้ที่บูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน โดยภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก

             3.4 คุณภาพของการนิเทศภายในเพื่อพัฒนาการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน โดยภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมากที่สุด

             3.5 คุณภาพของการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครู โดยภาพรวม
มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก

             3.6 คุณภาพของผู้เรียนที่มีคุณลักษณะจากการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน โดยภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก 

 

Abstract

         This study aimed to 1. explore current conditions, problems, and needs of administrators and teachers regarding developing school-based management model as an integrated foundation for entrepreneurship education into local enterprise; 2. develop an educational institution administration model through a school-based integrated foundation with entrepreneurs into local enterprises to enhance integrated learning skills for teachers and entrepreneurial attributes in students; and 3. investigate achievement of the developed model. The participants consisted of 10 school administrators under Phayao Municipality and 25 teachers. Research tools were focus group discussion forms, questionnaires, and assessment forms. The data were analyzed using percentage, mean, standard deviation, and content analysis.  

         The results were as follows:

          1. Municipality School 1 (Phayao Prachanukul) used school-based management (SBM) as school administration. There was an integrated curriculum for entrepreneurship education and teaching in grades 4–6. There were 4 problems concerning school administration: 1. management problems, 2. teachers and educational personnel problems, 3. student problems, and 4. community problems. Therefore, providing appropriate entrepreneurial education, having skillful teachers and school personnel, providing innovative media responding to learning management, cooperating with external organization networks, providing budgets for learning management, and creating readiness and awareness of all sectors are essential.

          2. The development of school-based administration integrated with entrepreneurship into local enterprises (SBM-ELE Model) to develop learning management skills integrating teachers and entrepreneurial attributes of students in Municipality School 1 (Phayao Prachanukul) consisted of the principles of decentralization, participation, self-management, civilian empowerment in education management, monitoring and balancing, transparency and accountability, and supportive leadership. The educational development plan and educational management direction were determined. The curriculum was improved and integrated into lesson plans for grades 4-6 students. Many projects were implemented, such as the development of school-based administration integrated with entrepreneurship into local enterprises, internal supervision for developing entrepreneurship, and enhancement of student entrepreneurs.

          3. The achievement of developing a school-based management system integrated with entrepreneurs into local enterprises (SBM-ELE Model) to enhance integrated learning skills for teachers and student entrepreneurial attributes at Municipality School 1 (Phayao Prachanukul) was as follows:

             3.1 Teachers' satisfaction overall was at a high level.

             3.2 Curriculum consistency, connectivity, and appropriateness overall were at a high level.  

             3.3 Lesson plan consistency, connectivity, and appropriate overall were at a high level.

             3.4 Quality of internal supervision for developing entrepreneurship overall was at the highest level.  

             3.5 Quality of teachers’ learning management by integrating entrepreneurship overall was at a high level.

            3.6 The quality of the students with entrepreneurship attributes overall was at the highest level.

References

กิตติพงษ์ ลาญาติ. (2566). แนวทางการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานสำหรับสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2. วารสารพุทธปรัชญาวิวัฒน์. 7(1), 289.

ชณัญญา สุขสมวัฒน์, สุวิมล ว่องวาณิช และชยุตม์ ภิรมย์สมบัติ. (2563). แนวทางการจักการเรียนการสอนเพื่อส่งเสริมความเป็นผู้ประกอบการของนักเรียน : Crowdsourcing”. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางการศึกษา. 15(2), 1-14.

ทวีศักดิ์ สมนอก. (2562). การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาที่มีประสิทธิผลโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25 (ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต). มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

ธีระ รุญเจริญ. (2550). ความเป็นมืออาชีพในการจัดและการบริหารการศึกษายุคปฏิรูปการศึกษา. กรุงเทพมหานคร : แอล.ที.เพรส.

เผด็จ ขอบรูป, ภิเษก จันทร์เอี่ยม และอรสา โกศลานันทกุล. (2552). ปัญหาการบริหารงานโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาปทุมธานี. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปภัมภ์. 3(3), 29-30.

เพ็ญลดา ทู้ไพเราะ. (2564). การพัฒนาหลักสูตรที่เสริมสร้างสมรรถนะความเป็นผู้ประกอบการ ที่มีความรับผิดชอบต่อสังคมสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย (วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

สำนักงานบริหารงานการมัธยมศึกษาตอนปลาย สำนักงานคณะกรรมการขั้นพื้นฐาน. (2558). แนวทางการจัดทักษะแห่งอนาคตใหม่การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ที่เน้นสมรรถนะทางสาขาวิชาชีพ. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการขั้นพื้นฐาน.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2550). แนวทางการกระจายอำนาจการบริหารและการจัดการศึกษาให้คณะกรรมการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาและสถานศึกษา ตามกฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการกระจายอำนาจการบริหารและการจัดการศึกษา พ.ศ. 2550. กรุงเทพมหานคร : ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

สัมฤทธิ์ กางเพ็ง และประยุทธ ชูสอน. (2557). ภาวะผู้นำแบบโลกาภิวัตน์ : แนวคิดและการวิจัย. พิมพ์ครั้งที่ 2. ขอนแก่น : มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

สมหมาย อ่ำดอนกลอย. (2556). บทบาทผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม. 7(1), 1.

สุวรรณ พิณตานนท์. (2555). การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานในการพัฒนาท้องถิ่น. กรุงเทพฯ :กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น.

สุดฉกาจ สุดแก้ว. (2563). การศึกษารูปแบบการเรียนรู้ การสร้างทักษะผู้ประกอบการของกลุ่มครูผู้สอน สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและตามอัธยาศัย ในประเทศไทย ในบริบทการศึกษานอกระบบ (Non-formal education) (สารนิพนธ์ปริญญาการจัดการมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยมหิดล.

สุรินทร์ ภูสิงห์ (2552). การพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาโดยบูรณาการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนมัธยมศึกษาสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาอุบลราชธานี (ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต). มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

อดุลย์รัตน์ เกตุเวชสุริยา. (2559). ท้องถิ่น เพื่อส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนโรงเรียน (ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

Downloads

Published

03-01-2025

How to Cite

Chaisorn , S. (2025). การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน เพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกุล). วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตแพร่, 10(2), 78–99. Retrieved from https://ojs.mcupr.ac.th/index.php/jgrp/article/view/234

Issue

Section

Research Articles: บทความวิจัย